36°19΄56΄΄Ν , 25°19΄22΄΄Ε
του ΛΕΥΤΕΡΗ ΖΩΡΖΟΥ
Η Σαντορίνη είναι ένα μοναδικό παλίμψηστο από ηφαιστειακά πετρώματα, πολύχρωμα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα και φωτεινά τοπία. Εδώ και έξι χιλιάδες χρόνια ο ηφαιστειακός χαρακτήρας της μαγνητίζει το βλέμμα όποιου την αντικρίζει.
Το νησί αποτελείται από ασβεστολιθικά και ηφαιστειακά πετρώματα που συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο, γεμάτο αντιθέσεις. Όταν το αντικρίζεις, πάντοτε έχεις την αίσθηση πως θέλει κάτι να σου «διηγηθεί» και μετά είναι έτοιμο να αλλάξει πάλι.
Τα ηφαιστειογενή νησιά του μικρού αρχιπελάγους πάντα άλλαζαν μορφή, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο. Από τότε που τα ηφαιστειακά πετρώματα «αγκάλιασαν» το ασβεστολιθικό υπόβαθρο δεν έχει περάσει ούτε μία στιγμή χωρίς να αλλάξει κάτι κάτω ή πάνω από τη θάλασσα. Η ανθρώπινη παρέμβαση στο τοπίο είναι μόνο ένα μέρος αυτής της αλλαγής.
Η Σαντορίνη είναι μοναδική, γιατί δεν μένει στάσιμη και ξαναγεννιέται διαρκώς. Αυτή ακριβώς η μεταβλητότητα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Οι τοιχογραφίες στο Ακρωτήρι αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς ένα κοσμοπολίτικο λιμάνι της υστεροκυκλαδικής περιόδου έχει ως βασική πηγή έμπνευσης τη θηραϊκή γη. Οι κάτοικοι της πυκνά δομημένης προϊστορικής πόλης αναζητούσαν τρόπο για να «φέρουν» το έντονο ηφαιστειακό τοπίο μέσα στα σπίτια και στα δημόσια κτίριά τους.
Το νοτιότερο νησί των Κυκλάδων διαχρονικά αποτελούσε πόλο έλξης για ταξιδιώτες και περιηγητές που κατέγραφαν το μοναδικό τοπίο του. Η καλντέρα του, με τη μοναδική μορφολογία της, μοιάζει να αναδύεται επιβλητικά μέσα από το Αιγαίο πέλαγος και η στρωματογραφία του ηφαιστειακού τοπίου μοιάζει με παλέτα φυσικών χρωμάτων έτοιμων να χρησιμοποιηθούν.
Τα γήινα χρώματα που κυριαρχούν παντού μεταβάλλονται από εποχή σε εποχή και δημιουργούν την ψευδαίσθηση πως το νησί βρίσκεται σε μόνιμη και αέναη κίνηση. Ο κίτρινος κρόκος φυτρώνει επιλεκτικά στις πλαγιές της νότιας πλευράς, τα χλωρά αμπέλια ξεπροβάλλουν δυναμικά από τις κουλούρες που είναι έτοιμες να τα αγκαλιάσουν, τα σιτηρά χρυσαφίζουν και οι καλαμιώνες ανθίζουν με φόντο το μπλε της θάλασσας.
Τη μοναδικότητα της Σαντορίνης μπορεί να δει κανείς καλύτερα στην ενδοχώρα της. Η έντονη εναλλαγή του ηφαιστειακού τοπίου με χωράφια που φαίνονται πλασμένα ιδανικά από ελάχιστα αρμονικά στοιχεία και τα μοναδικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά συνθέτουν τη Σαντορίνη του χτες και του σήμερα.
Ένα νησί δυναμικό, που μοιάζει να αντιστέκεται στην ανθρώπινη παρέμβαση και η φυσική ομορφιά του είναι διάχυτη όπου και να κοιτάξει κανείς.
Ένα νησί μοναδικό, που είναι δύσκολο να το καταλάβεις και να το αποκωδικοποιήσεις.
Η Σαντορίνη του Αχιλλέα Χρηστίδη, ενός ζωγράφου που ο «ηφαιστειακός» χαρακτήρας και η τολμηρή ματιά του είναι εμφανείς σε κάθε του έκθεση, δεν είναι άλλη από την πραγματική Σαντορίνη, αυτήν που γνώρισε πρόσφατα, περιπλανήθηκε και ανακάλυψε μόνος του. Ο ρεαλισμός με τον οποίο αποτυπώνει στον καμβά του το νησί είναι τέτοιος που νομίζεις πως στις περιπλανήσεις του αυτές έγινε μεταξύ τους μια μυστική συμμαχία.
Η Σαντορίνη του Χρηστίδη είναι γεμάτη πάθος, αλήθεια και απλότητα. Η έλλειψη του ανθρώπινου στοιχείου φαίνεται ασήμαντη μπροστά στα επιβλητικά τοπία του, που σε κάνουν να νιώθεις πως περιπλανιέσαι μόνος σου σ’ αυτά και αποκτάς μια αβίαστη σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον και τον χαρακτήρα του.
Αντικρίζοντας τα έργα του βρίσκεις τη δική σου Σαντορίνη...
Λευτέρης Ζώρζος