ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ: ΖΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΛΛΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΜΕΣΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΜΕΣ

του ΧΑΡΗ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ

Η ελληνική ζωγραφική των τελευταίων δεκαετιών είναι ένας μεγάλος γρίφος. Πολύ συχνά η προσέγγιση του θέματος σκοντάφτει –ιδίως γύρω στη δεκαετία του ’80– στην άρνηση πολλών καλλιτεχνών να ζωγραφίσουν, γιατί επέλεξαν το δρόμο που τους απομακρύνει από την επιφάνεια και τις διαστάσεις του καμβά.

Ορισμένοι καλλιτέχνες, ανάμεσά τους και ο Αχιλλέας Χρηστίδης, επιμένουν στη ζωγραφική και το πινέλο και προσπαθούν να μεταφράσουν το ύφος και το ήθος εκείνων των χρόνων σε παράσταση άμεσα αναγνωρίσιμη, σε εικόνα που περιγράφει και συμπεριλαμβάνει τη συνθήκη της εποχής. Μια εικόνα, εναγκαλισμένη με το προσωπικό βίωμα που αποτυπώνει την άλλη όψη της αθωότητας, εκείνης που υπαγορεύει ο προσωπικός τους κώδικας ηθικής.
Ο καλλιτέχνης έτσι εμφανίζεται στο εικαστικό προσκήνιο με ένα είδος ζωγραφικής, που ενώ τεχνικά παραπέμπει σε μεθόδους των πρόσφατων δεκαετιών, το ύφος της αφήγησής του συνδυάζει το εσωτερικό στοιχείο, εκείνο που δεν περιγράφεται με λέξεις, και το εξωτερικό, δηλαδή εκείνο που αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας.
Ο Χρηστίδης με το θράσος της ευχέρειας που του παρέχει η πολύ καλή τεχνική του κατάρτιση, φορτώνει στο χρώμα πολλές από τις νομιμοποιημένες αυθαιρεσίες της μοντέρνας αισθητικής, αλλά και αρκετές των χρόνων του ’70. Το ίδιο συμβαίνει συχνά και με τις φόρμες του, που, ενώ είναι εύπλαστες και περιδινούμενες, φορτίζονται με τον βίαιο κιναισθητικό χαρακτήρα της βόρειας ζωγραφικής. Αυτά τα γνωρίσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα οδηγούσαν στο συμπέρασμα πως ο καλλιτέχνης κατέβαλλε προσπάθεια ώστε να ελέγξει τα εκφραστικά του μέσα και να μπορέσει απερίσπαστος να πειραματιστεί περισσότερο στη φόρμα και το χρώμα. Να έχει τη δυνατότητα να αναφέρεται στη ζωγραφική με το δικό του προσωπικό και απαράμιλλο τρόπο, να διεισδύει σε δομικά στοιχεία της εικόνας και να τα αναπλάθει σύμφωνα με τις δικές του ανάγκες.
Ο Αχιλλέας Χρηστίδης ένα χρόνο, σχεδόν, μετά την Αθήνα παρουσιάζει στην γκαλερί Τερρακόττα την καινούρια ενότητα της ζωγραφικής του, η οποία τείνει πλέον στην ωριμότητα όσο ποτέ στο παρελθόν. Η διαφορές είναι εμφανείς σε αρκετά έργα της έκθεσης που μαρτυρούν τον εσωτερικό διάλογο του καλλιτέχνη προκειμένου να χαράξει τον καινούριο προσανατολισμό του.
Οι διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στην επεξεργασία του χρώματος σε πολλά σημεία της εικόνας. Είναι λιγότερο επιτηδευμένη και περισσότερο επίπεδη, καθώς και ομοιογενής. Η φόρμα δεν πάλλεται από εσωτερικούς κραδασμούς, αλλά είναι ήρεμη και αποστασιοποιημένη, περιστέλλεται στη δική της εσωτερικότητα.
Συχνά αποκτά χρωματικό φόντο αντί γραμμικό περίγραμμα, άλλοτε χαρούμενο και άλλοτε επιβλητικό, εφαρμογή που δίνει στη σύνθεση κάτι από το χαρακτήρα της ποπ-αρτ. Παρόμοιες χρωματικές επιλογές διαπιστώνουμε και στο φωτισμό, ο οποίος δημιουργεί χρωματικές σκιές.
Αξιοσημείωτες είναι, επίσης, οι ευδιάκριτες διαφοροποιήσεις στον τομέα της σύνθεσης. Ο Χρηστίδης, σε αρκετά από τα έργα του, συντονίζει τα αντικείμενα που απαρτίζουν το θέμα με τέτοιο τρόπο ώστε να συσπειρωθούν το κάθε ένα μέσα στον εαυτό του και όλα μαζί γύρω από τη μεταφυσική παρουσία των ήχων της σιωπής. Εξακολουθεί να παίζει με την προοπτική (δυτική ή της Ανατολής) υποχρεώνοντας το θεατή να κοιτάξει το έργο σε ευθεία, απόλυτα, σαν να θέλει να τον οδηγήσει σε άμεση σύγκρουση μαζί του.
Ο καλλιτέχνης εξακολουθεί να εναλλάσσει την αλληγορία με το συμβολισμό. Στην πρόσφατη, όμως, ενότητα εκείνη που κερδίζει είναι η αλληγορία. Ποιητική και φορτισμένη συναισθηματικά, έχει τους δικούς της κώδικες και τις δικές της αλήθειες.

ΧΑΡΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ, 15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2000